Na het arrest van de Raad van State van 18 maart 2003 en het arrest van het Hof van Cassatie van 10 oktober 2008 was het reeds duidelijk dat geen gemeente – of provinciebelastingen konden worden geheven op het kadastraal inkomen zelf.
Na deze rechtspraak bleef de vraag bestaan of de lokale overheden evenmin opcentiemen mochten heffen op een gewestelijke belasting die wordt berekend op basis van het KI? Of met andere woorden gezegd: werkte het verbod zoals opgenomen in artikel 464 1° WIB enkel rechtsreeks of ook onrechtstreeks?
Volgens een omzendbrief van de 25 april 2003 (B.S. 19 mei 2003) van het Vlaams Gewest konden dergelijke opcentiemen wel.
Het Hof van Cassatie oordeelde in een arrest van 24 mei 2012 in tegengestelde zin, waarbij zij de stelling innam dat de verbodsbepaling uit artikel 464 1° WIB onverkort van toepassing is als de gemeentelijke opcentiemen, die net als de basisbelasting het kadastraal inkomen als grondslag hebben, worden geheven op een gewestelijke belasting.
Het verbod zoals opgenomen in artikel 464 1° WIB werkte met andere woorden ook onrechtstreeks.
Op die manier plaatste het Hof van Cassatie feitelijk een tijdbom onder de gemeentelijke opcentiemen op de gewestelijke (leegstands)heffingen, nu deze heffingen het kadastraal inkomen als uitgangspunt nemen.
De regering wil nu via een wetsontwerp tegemoet komen aan de geschokte gemeenten.
Zij voegt daarbij een nieuw artikel 464/1, 2° WIB waarbij de provincies, de agglomeraties en de gemeenten uitdrukkelijk worden toegelaten opcentiemen te vestigen op de ‘eigenlijke’ regionale belastingen die “het federaal kadastraal inkomen als grondslag of als element van [hun] grondslag hebben.
Op die manier wordt de cassatierechtspraak van 24 mei 2012 buitenspel gezet en kunnen de gemeenten opcentiemen heffen op eigenlijke gewestbelastingen die gebaseerd zijn op het federaal kadastraal inkomen, dus ook op de gewestelijke leegstandsheffing.
De buitenspelval ingezet door de regering via een wetsontwerp geldt wel maar vanaf aanslagjaar 2015. Het cassatiearrest van 24 mei 2012 zal dus nog kunnen aangewend worden om de rechtsgeldigheid van de opcentiemen op leegstandsheffing aan te vechten voor de aanslagjaren daarvoor.
Wij blijven ter beschikking mocht u hieromtrent vragen of opmerkingen hebben.