Het Hof van Justitie oordeelt klaar en duidelijk dat bewijzen die verkregen of gebruikt zijn met schending van een grondrecht uit het EU-Handvest (hierbij kan onder meer gedacht worden aan het recht van privacy of aan het recht op verdediging), niet mogen gebruikt worden voor een btw-naheffing. De gevolgen van dit arrest reiken veel en veel verder dan de betrokken btw-naheffing. Dit arrest van het Hof van Justitie zal de rechtspraak verplichten de fiscale Antigoon-doctrine in grote mate te nuanceren.
De Antigoon-doctrine impliceert dat in geval van een schending van een procedureregel de rechter een belangenafweging moet maken en rekening moet houden met de verhouding tussen de ernst van de feiten (de fiscale of strafrechtelijke overtreding) en de ernst van de onregelmatigheden die tijdens het onderzoek werden begaan. Volgens de Antigoon-doctrine zou het onwettig verkregen bewijsmateriaal alleen moeten worden uitgesloten als de betrouwbaarheid van het bewijs wordt aangetast of als een eerlijke procesvoering in het gedrang zou komen.
Het Hof van Justitie stelt onomwonden dat als een door het Unierecht gewaarborgd recht geschonden is, de bewijzen die in de strafprocedure zijn verkregen en in de fiscale procedure zijn gebruikt, buiten beschouwing moeten worden gelaten. De aangevochten beslissing, die op deze bewijzen steunt, dient nietig te worden verklaard indien zij als gevolg daarvan grondslag mist. Bovendien volgt uit de verdere bewoordingen van het Hof van Justitie dat elke schending van een grondrecht de ontoelaatbaarheid van het bewijs en de nietigheid van de daarop gesteunde heffing impliceert.
Deze uitspraak kan door belastingplichtigen en fiscale advocaten alleen maar worden toegejuicht. Het weren uit de debatten van onrechtmatig verkregen of gebruikte bewijzen ingevolge een schending van een grondrecht is inderdaad de enige rechtmatige sanctie.
De uitspraak van het Hof van Justitie geeft de fiscale advocaat dan ook extra munitie in zijn strijd tegen de onrechtmatige belastingen.
LAUWERS & SEUTIN Fiscale Advocaten volgen de ontwikkelingen op de voet en blijven ter beschikking voor alle vragen en/of opmerkingen hieromtrent. Benut onze expertise en contacteer ons!
