De Raad van State heeft in een arrest van 12 juni 2018 het standpunt van Vlabel nr. 15004 inzake “Gesplitste aankoop vruchtgebruik – blote eigendom/ Tegenbewijs voor gesplitste aankopen” vernietigd. Daardoor zullen schenkingen met voorbehoud van vruchtgebruik van effecten, geldbeleggingen of deelbewijzen van burgerlijke maatschappen opnieuw voor buitenlandse notaris kunnen plaatsvinden, zonder dat de akte verplicht in België moet worden geregistreerd om de erfbelasting te vermijden.
Het standpunt bepaalde dat gesplitste aankopen van onroerend goed en gesplitste inschrijvingen van effecten of geldbeleggingen voorafgegaan door een schenking, beschouwd worden als een ‘bedekte’ bevoordeling. Deze kwalificatie heeft tot gevolg dat bij overlijden van de vruchtgebruiker de geschonken goederen bij wijze van fictie geacht worden als legaat in volle eigendom aanwezig te zijn in de nalatenschap van de vruchtgebruiker en aldus onderworpen worden aan de erfbelasting.
Volgens het standpunt kon het tegenbewijs enkel worden geleverd door aan te tonen dat ofwel (1) er geen causaal verband bestaat tussen de schenking en de gesplitste inschrijving of aankoop ofwel (2) dat de voorafgaande schenking onderworpen werd aan schenkbelasting.
Concreet betekende dit standpunt dat schenkingen van effecten of geldbeleggingen met voorbehoud van vruchtgebruik niet langer voor een buitenlandse notaris konden plaatsvinden, althans wanneer de akte nadien niet vrijwillig ter registratie werd aangeboden en men bij overlijden van de vruchtgebruiker erfbelasting wilde vermijden.
De Raad van State heeft nu dit standpunt vernietigd “aangezien noch de wettekst, noch de parlementaire voorbereiding, de registratie van de schenking in België oplegt en aangezien een fictiebepaling strikt moet worden uitgelegd, uit artikel 2.7.1.0.7 VCF niet kan worden afgeleid dat de schenking voorafgaand aan de gesplitste inschrijving maar als tegenbewijs kan worden aanvaard indien deze in België is geregistreerd”.
Concreet heeft dit tot gevolg dat schenkingen met voorbehoud van vruchtgebruik van effecten, geldbeleggingen of deelbewijzen van burgerlijke maatschappen opnieuw voor buitenlandse notaris kunnen plaatsvinden zonder de akte verplicht in België te hoeven registreren om de erfbelasting te vermijden. De schenking zal dus toch niet onderworpen worden aan de erfbelasting bij overlijden van de vruchtgebruiker-schenker, mits de schenker niet overlijdt binnen de drie jaar na de schenking.
De belastingplichtigen die belast werden in toepassing van dit vernietigde standpunt, kunnen nog een bezwaarschrift indienen binnen de wettelijke bezwaartermijn van drie maanden te rekenen vanaf de datum van verzending van het aanslagbiljet.
Het spreekt vanzelf dat LAUWERS & SEUTIN Fiscale Advocaten hun expertise hieromtrent te uwer beschikking stelt.
