In een nieuw arrest heeft het Grondwettelijk Hof paal en perk gesteld aan de mogelijkheid van de fiscus om terug te grijpen naar het verleden bij controles van buitenlandse rekeningen. De uitspraak versterkt de rechtszekerheid van belastingplichtigen en corrigeert een vaak te ruime interpretatie door de FOD Financiën.
Tijdsgrenzen voor controles: geen automatische carte blanche. Het arrest verduidelijkt dat de fiscus enkel de vijf tot zeven vorige aanslagjaren mag heropenen op basis van nieuw verkregen, materiële gegevens. Een loutere bevestiging of herhaling van eerdere info is daarvoor niet voldoende. De ruime toepassing van artikel 358 WIB 92, zoals tot dusver gehanteerd door de fiscus, wordt hiermee door het Hof gecorrigeerd.
Zo mag een CRS-fiche uit 2024 enkel aanleiding geven tot een heropening van aanslagjaar 2021 als de inhoud wezenlijk verschilt van de gegevens uit de originele fiche van 2021. Precedenten of passiviteit van de fiscus tijdens de oorspronkelijke controletermijn kunnen dus niet zomaar worden rechtgezet via latere CRS-fiches.
: exponentiële stijging van buitenlandse rekeningen. Het aantal Belgische gezinnen dat buitenlandse rekeningen aangeeft, stijgt jaarlijks. Voor inkomstenjaar 2023 meldden meer dan 418.000 belastingplichtigen zo’n rekening in hun aangifte — een stijging van 10% ten opzichte van het jaar voordien. De FOD Financiën maakt jaarlijks gebruik van de internationale Common Reporting Standard (CRS) om automatisch info te verkrijgen over buitenlandse tegoeden en inkomsten.
Op basis daarvan selecteert de fiscus jaarlijks 6.000 à 7.000 belastingplichtigen voor diepgaande controle. In aanslagjaar 2022 leidde dat tot meer dan 21 miljoen euro aan bijkomende belastingen.
Onderzoekstermijnen onder de loep
Standaard geldt een termijn van twee jaar na ontvangst van een CRS-fiche om een controle op te starten. Bij vermoeden van niet-aangegeven inkomsten loopt dat op tot vijf jaar; bij fraude zelfs tot zeven jaar. Het Hof oordeelt nu echter dat die verlengde termijnen niet automatisch van toepassing zijn: er moet sprake zijn van daadwerkelijk nieuwe, materiële elementen.
: controle ja, maar binnen duidelijke grenzen. Deze uitspraak betekent een belangrijke beperking van de slagkracht van de fiscus en biedt belastingplichtigen bescherming tegen retroactieve controles zonder wettelijke grond. Het arrest bevestigt eerdere rechtspraak, maar verplicht de FOD Financiën nu tot een striktere naleving van de controletermijnen.
Heeft u een buitenlandse rekening en wenst u meer duidelijkheid over uw fiscale verplichtingen?
Lauwers Tax Lawyers adviseert u graag — confidentieel, proactief en juridisch onderbouwd.
