Het non bis in idem-beginsel belet dat een persoon twee keer gestraft wordt voor hetzelfde feit. Dit principe geldt uiteraard ook in fiscale (straf)zaken. Dit beginsel is gewaarborgd door het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.
In een recent arrest heeft het Hof van Cassatie het non bis in idem-beginsel echter genuanceerd.
Een belastingplichtige had op grote schaal zowel facturen als onkostennota’s vervalst. De fiscus had hem zowel inzake personenbelasting als inzake btw een belastingverhoging/boete van 200 % opgelegd. De belastingplichtige voerde aan dat er in casu sprake is van dubbele bestraffing van in wezen dezelfde inbreuken, namelijk het vervalsen van facturen en onkostennota’s, en dat het non bis in idem-beginsel geschonden was.
Het Hof van Cassatie gaf de belastingplichtige echter ongelijk. Het Hof oordeelde dat het non bis in idem-beginsel niet verhindert dat onderscheiden administratieve procedures tot oplegging van fiscale sancties, die tegen eenzelfde persoon en wegens dezelfde feiten zijn ingesteld alvorens één ervan definitief werd beëindigd, tot hun einde worden voortgezet en, desgevallend beëindigd worden met een beslissing tot oplegging van een sanctie, op voorwaarde dat vast staat dat de desbetreffende procedures, zowel substantieel als temporeel, voldoende nauw met elkaar verbonden zijn.
Dit betekent dus dat wanneer verschillende administratieve sancties tegelijkertijd worden opgelegd, er geen schending is van het non bis in idem-beginsel.
Dit gegeven geldt uiteraard enkel wanneer er cumulatie is van verschillende administratieve procedures en sancties. Cumulatie van administratieve en strafrechtelijke sancties is niet mogelijk en vormt wel een verboden dubbele bestraffing.
Contacteer LAUWERS & SEUTIN Fiscale Advocaten voor al uw vragen en/of opmerkingen hieromtrent.