De Vlaamse Codex Fiscaliteit voorziet in een vlak gunsttarief voor de schenking of vererving van aandelen in een familiale vennootschap of onderneming. De schenking kan tegen een tarief van 0%, vererving kent een gunstig tarief van 3% of 7%. Aan de toepassing van het gunstregime voor familiale vennootschappen is een participatie- en een activiteitsvoorwaarde gekoppeld. Maar Vlabel biedt de mogelijkheid om een attest aan te vragen dat rechtszekerheid garandeert over de toepassing van het gunststelsel.
De participatievoorwaarde
Deze voorwaarde bepaalt het percentage van de vennootschap dat de erflater in handen moet hebben. Voor een familiale vennootschap betekent dit dat de erflater en/of de familie van de erflater minstens 50% van de stemrechten in de vennootschap moet vertegenwoordigen (30% mits er aan enkele voorwaarden wordt voldaan).
De activiteitsvoorwaarde
De vennootschap moet ook voldoen aan de activiteitsvoorwaarde. Enerzijds is er de vereiste om een handelsactiviteit uit te oefenen (een nijverheids-, handels-, ambachts- of landbouwactiviteit of een vrij beroep) en anderzijds moet er een reële economische activiteit zijn.
Een holdingvennootschap die louter managementactiviteiten uitoefent voor één of meerdere dochtervennootschappen kan bijvoorbeeld niet als een actieve vennootschap met nijverheids- of handelsactiviteit worden beschouwd.
Om te bepalen dat een vennootschap geen reële economische activiteit heeft, zijn er door de decreetgever twee negatieve voorwaarden ingevoerd die cumulatief moeten worden vervuld. Deze worden als volgt bepaald:
- de bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen maken een percentage uit dat gelijk is aan of lager is dan 1,50 % van de totale activa;
- de terreinen en gebouwen maken meer dan 50 % uit van het totale actief. De begiftigde kan het tegenbewijs daarvan leveren.
Indien aan beide voorwaarden is voldaan, kan men geen toepassing maken van het gunsttarief, behalve indien men kan aantonen dat het onroerend goed dat zich in de vennootschap bevindt wordt aangewend voor de economische activiteit van de vennootschap, en het dus geen privaat patrimonium betreft. Zo worden patrimoniumvennootschappen geweerd uit het toepassingsgebied van het gunsttarief.
Deze laatste redenering van de Vlaamse Belastingdienst kan echter op heel wat weerstand rekenen. Zo oordeelde de Rechtbank van eerste aanleg Oost-Vlaanderen, afdeling Gent recent dat het bestaan moet worden bewezen “van een reële economische activiteit, niet van het exclusieve bestaan van een dergelijke activiteit, met uitsluiting van iedere andere (per hypothese vastgoed)activiteit”.
Toepassing gunsttarief
Het moge duidelijk zijn dat deze regeling allesbehalve eenvoudig is, maar ze heeft een aantal belangrijke voordelen. Om zeker te zijn dat dit stelsel kan worden toegepast, biedt Vlabel de mogelijkheid een voorafgaand attest aan te vragen om zo rechtszekerheid te bekomen wat betreft de toepassing van het gunststelsel.
Heeft u vragen over de overdracht van uw familiale onderneming? Lauwers Fiscale Advocaten helpt u bij alle juridische aspecten.
